Leestijd: 4 Minuten
Onderzoek toont aan dat u veel kunt bereiken door dingen uit te stellen. Dat is goed nieuws voor uitstelkampioen Ben Hammersley
Bij het schrijven over uitstelgedrag is er een onvermijdelijke clou. Dus laten we dat dan maar hebben gehad.
Ik heb veel boeken over dit onderwerp, maar ik heb ze nog niet gelezen. Er zijn technieken om ervan af te komen en ik zal die ooit leren, maar niet vandaag. Ik moet ook nog een artikel schrijven maar… euh, tja. Afijn. Het lijstje ‘Dingen die ik mijn uitgever had beloofd’ wordt alsmaar langer.
Ironie en geintjes ten koste van ondergetekende daargelaten, is het daadwerkelijk nodig uitstelgedrag in een nieuw licht te beschouwen. Het is niet per se slecht. In feite kan het heel goed voor u zijn, maar daarover straks meer.
Eerst moeten we ons bezighouden met het afbakenen van onze definities. Er zijn allerlei verschillenden redenen om zaken uit te stellen. Sommige mensen vermijden taken vanwege faalangst, of juist uit angst te slagen, met alle gevolgen van dien. Zij beschermen de status quo in hun leven en beschermen zichzelf tegen de sporen die verandering in hun zelfbeeld kan trekken.
Bij sommige mensen (zoals ikzelf, die kampen met meerdere, aan ADHD gerelateerde, chemische tekorten in het brein) heeft uitstellen te maken met het aanmaken van risicohormonen in het hoofd, bij gebrek waaraan onze hersenen hulpeloos zijn. Bij hen komt er niets van de grond voordat het project in brand staat of de medicatie effect krijgt. Weer anderen doen er alles aan geen beslissingen te hoeven nemen, enkel om de verantwoordelijkheid voor die beslissingen uit de weg te gaan.
Een mogelijk grotere groep vertoont uitstelgedrag, omdat het tabblad met Twitter interessanter lijkt dan het geopende spreadsheet. Wat uw reden ook is (geen paniek, u hoeft nog niet te beslissen), u staat niet alleen. Ongeveer 20% van de bevolking wordt beschouwd als ‘chronische uitstellers’.
Leg uw innerlijke stem het zwijgen op
Hoewel al deze redenen in veel opzichten volledig begrijpelijk zijn, zo niet perfect verdedigbaar, er is er nog een reden om een beetje uit te stellen. Het blijkt goed voor u te zijn.
Nee, echt. Wanneer u een project uitstelt, vooral bij abstracte problemen die een oplossing behoeven, kan dit een totaal rationele actie zijn. Het zou kunnen helpen. Ofwel geeft u door uitstel uw brein de ruimte om op de achtergrond aan de complexe taak te werken zonder afgeleid te worden door uw ego, zenuwtrekken of bewust gepieker, ofwel is het een manier om te ontdekken dat u, diep van binnen, iets niet wilt doen. Het is een kans voor zelfontdekking.
Eerstgenoemde is een welbekend fenomeen(1). Het is de reden waarom mensen onder de douche goede ideeën krijgen, of wanneer ze opstaan, of tijdens het hardlopen. Door een probleem in het achterhoofd te houden en er niet specifiek uw aandacht op te richten, heeft uw brein de kans er vanuit verschillende hoeken naar te kijken, vrij van het soort meta-commentaar dat u normaliter ervaart. Het is die innerlijke stem die u ervan weerhoudt de effectiefste en meest inzichtelijke weg te bewandelen. Door het probleem in uw achterhoofd te laten rijpen, verlost van dat stemmetje, is het goed mogelijk dat u tot betere oplossingen komt.
Door uitstel kunt u uw brein de ruimte geven om op de achtergrond aan een complexe taak te werken
Neem de tijd
Onderzoek met betrekking tot dit onderwerp is niet nieuw. In de jaren twintig voerde de Sovjet-psychologe Bluma Zeigarnik een aantal experimenten uit op basis waarvan zij een nieuwe karaktereigenschap voorstelde, later het Zeigarnik-effect(2) genoemd, dat inhield dat mensen zich onvoltooide of onderbroken taken beter herinnerden dan voltooide taken. Anders gezegd, uitgestelde zaken blijven door je hoofd spoken.
Of zoals Zeigarnik in 1927 zelf suggereerde, kunnen studenten die tijdens het studeren een pauze nemen om iets ongerelateerds te doen, de bestudeerde stof doorgaans beter onthouden dan studenten die geen pauze hebben genomen. Zoals met alle hersenactiviteiten zijn metaforen over dingen de tijd geven om te worden verwerkt of ideeën te laten rijpen in de letterlijke betekenis onzin, maar figuurlijk klopt het wel. Zaken genoeg tijd geven werkt.
Ken uzelf
Het kan ook helpen u bewust te zijn van waarom u eigenlijk zaken uitstelt. Iets laten sudderen is tot daaraan toe. Maar uitstellen om andere redenen zou een goed signaal kunnen zijn dat er iets anders meespeelt.
Ernstig uitstelgedrag bij een specifiek project kan bijvoorbeeld een aanwijzing zijn dat het voor u niet het juiste project is. Als u er nooit aan toekomt, is het denkbaar dat u het echt niet wilt doen. U denkt misschien alleen maar dat u het wilt, of dat het moet, of een even irritante beweegreden die uiteindelijk echter minder belangrijk is dan het ware zelfbewustzijn. Uitstelgedrag als de weg naar verlichting. Of uiteindelijk dan toch. Als we eraan toekomen.
Ons gedrag, zoals uitstelgedrag en het oordeel dat eromheen hangt, zit zo diep verankerd in andere culturele waarden rond het belang van werk en werkethiek, dat het moeilijk kan zijn verder te kijken dan de negatieve bijklank. Maar wanneer we uitstelgedrag duidelijk voor ogen hebben, kan dit een geweldig hulpmiddel zijn voor het oplossen van directe problemen en het beantwoorden van grotere levensvragen, mits vakkundig ingezet. Het is op zijn minst de moeite van het overwegen waard. Zelfs als, nu de afronding van dit artikel nadert, we proberen te komen op nog een spitsvondigheid over uitstelgedrag, maar daar jammerlijk in mislukken. Ach ja, ik kijk er morgen nog wel een keer naar.
Ben Hammersley is een Britse journalist, auteur en televisiemaker gespecialiseerd in internettechnologie. Hij woont in de VS
Bronnen:
(1) http://uk.businessinsider.com/why-people-get-their-best-ideas-in-the-shower-2016-1
(2) https://nl.wikipedia.org/wiki/Zeigarnik-effect
