Leestijd: 5 Minuten
Een slechte geestelijke gezondheid van werknemers kost bedrijven miljarden aan verloren omzet en flexwerken kan een deel van de oplossing zijn. Emily Reynolds onderzoekt het huidige landschap van het Verenigd Koninkrijk
De last van psychische problemen op de werkplek is niet onbeduidend. Volgens de Mental Health Foundation(1) heeft bijna een op de zeven mensen psychische problemen ervaren: 12,7 procent van alle ziektedagen in het VK kan worden toegeschreven aan een psychische aandoening, terwijl geschat wordt dat een betere ondersteuning van de geestelijke gezondheidszorg bedrijven in het VK 8 miljard pond per jaar zou kunnen besparen.
Interessant is dat er steeds meer aanwijzingen zijn die suggereren dat flexwerken mogelijk kan helpen om deze lasten te verlichten. Uit een onderzoek van 2010(2) van Durham University is gebleken dat flexibele werkafspraken die "de taakcontrole en de keuzemogelijkheden van de werknemer vergroten" een positief effect hadden op de gezondheid, zoals slaapkwaliteit, vermoeidheid en alertheid, bloeddruk en geestelijke gezondheid. Daarnaast zijn er ook ‘secundaire’ voordelen, waaronder het gevoel hebben van een hechtere community en sociale ondersteuning op de werkplek.
Uit een ander onderzoek door Kingston University in opdracht van het Chartered Institute of Personnel and Development (CIPD)(3) is gebleken dat werknemers met flexibele contracten doorgaans meer emotioneel bevlogen waren, meer tevreden waren met hun werk, meer geneigd waren om positief te spreken over hun organisatie en minder geneigd waren om hun baan op te zeggen.
Zelfs de Britse regering heeft een rapport uitgebracht(4) waarin werkgevers om die reden worden opgeroepen om flexwerken aan te bieden, waarbij de toenmalige minister van Volksgezondheid het als ‘cruciaal voor het welzijn’ omschrijft. Met deze verbindingen tussen flexwerken en geestelijke gezondheid in gedachten stellen veel bedrijven in het VK de vraag hoe flexibele werkmethoden binnen bedrijven kunnen worden geïmplementeerd.
De negen-tot-vijf-mentaliteit op zijn kop zetten
Kantoorwerk werd oorspronkelijk volgens een vast tijdschema gedaan: normaal gesproken een variatie op negen-tot-vijf of acht-tot-zes. Maar nu laten veel bedrijven werknemers op verschillende uren werken, waardoor sommige mensen een normale werkweek in een paar langere dagen samenpersen of ze gaan eerder naar hun werk of later naar huis.
De Britse liefdadigheidsinstelling voor geestelijke gezondheidszorg Mind wijst er ook op dat flexibele uren, die werknemers meer controle geven over wanneer ze precies werken, een "betere balans tussen werk en privéleven bieden, een kans geven om woon-werkverkeer en de kosten ervan te vermijden en naar medische afspraken te gaan". Dit is allemaal erg belangrijk voor mensen die een psychische aandoening hebben.
Voor degenen die het lastig vinden om vroeg op te staan, kan het een zegen zijn om hun dag later te beginnen, bijvoorbeeld omdat ze medicijnen innemen die sufheid veroorzaken.
In het algemeen kunnen flexibele uren ook "mensen helpen om de eisen van hun werk en hun persoonlijke leven effectiever in balans te brengen", legt professor Kinman uit. "Er zijn aanwijzingen dat mensen die flexwerken zich beter voelen en tevredener zijn met het werk", zegt ze.
Kortere arbeidsduur
Een kortere arbeidsduur kan ook burn-outs voorkomen. In sommige onderzoeken(5) wordt gesuggereerd dat alleen al in het VK meer dan een half miljoen mensen er mogelijk last van hebben. Uit een onderzoek van 2015(6) is gebleken dat een kortere arbeidsduur een positief effect had op de slaap, het geheugen, negatieve emoties, slaperigheid, vermoeidheid en uitputting; in een ander onderzoek(7) werd voorgesteld dat werkgevers de werktijden moeten verminderen voor mensen met psychische problemen om "de last van geestelijke gezondheidsproblemen van de beroepsbevolking te verminderen".
Flexibele werkafspraken die de taakcontrole van de werknemers vergroten, zo is gebleken, verbeteren het welzijnsgevoel en komen de geestelijke gezondheid ten goede
Op afstand werken
Maar aangepaste werktijden zijn niet de enige manier om de geestelijke gezondheid op het werk te verbeteren. Een omgeving waarin werknemers buiten het kantoor kunnen werken, kan ook helpen. Uit onderzoek(8) is gebleken dat werken op afstand de geestelijke gezondheid ten goede kan komen en niet alleen het welzijnsgevoel, maar ook de werktevredenheid verhoogt(9). Werken vanuit huis, of vanuit een gedeelde kantoorruimte of co-workingruimte, kan ook burn-outs, stress en psychische stress verminderen, kwam als conclusie uit een ander onderzoek(10).
Gail Kinman, hoogleraar arbeidsgezondheidspsychologie aan de University of Bedfordshire, wijst erop dat de stress van het woon-werkverkeer veel werknemers onder enorme druk zet, met name degenen die naast hun carrière medicijnen gebruiken of werk en gezinsverplichtingen moeten zien te combineren.
Uit onderzoek blijkt dat 33 procent van de mensen die lange reistijden moeten afleggen (meer dan 60 minuten op de heen- of terugreis) een hogere kans heeft op een depressie. Ze hebben 40 procent meer kans op financiële zorgen en 12 procent meer kans om problemen als gevolg van werkgerelateerde stress te melden(11).
Mind(12) wijst er ook op dat het woon-werkverkeer tot ongelooflijk veel stress kan leiden en daarnaast ook nog aanzienlijke kosten met zich meebrengt. Door deze stress weg te nemen, kunnen mensen met psychische problemen de hoognodige rust vinden.
Het laten werken voor iedereen
Als het om werken op afstand gaat, hebben managers mogelijk een passende training nodig. "Managers beschikken niet altijd over de vaardigheden om [hun personeel] te ondersteunen", zegt Almuth McDowall, universitair hoofddocent in organisatiepsychologie aan Birkbeck, University of London. Ze wijst op een ‘cultuur van presenteïsme’, die de prestaties meet per tijdseenheid achter het bureau, niet de kwaliteit van de output. "Dit moet veranderen", zegt ze. "Soms zijn verbeteringen in het geestelijke welzijn klein omdat flexibiliteit op de juiste manier moet worden geïmplementeerd".
Kinman is het ermee eens. "Sommige managers vinden het lastig om op afstand leiding te geven aan hun personeel en blijven geloven dat werknemers productiever zijn op kantoor en dat ze op een andere plek de kantjes eraf lopen", zegt ze. "Er is meer training nodig om hen te helpen de vaardigheden te ontwikkelen."
En interventies moeten structureel gebeuren, waarbij de bron van de stressveroorzakers op het werk moet worden geïdentificeerd en gecontroleerd", zegt Kinman. "We moeten minder eisen stellen, de controle verhogen en meer ondersteuning bieden. Uiteindelijk moet het personeel worden geholpen om veerkracht te ontwikkelen, zodat ze op effectieve wijze aan de eisen van hun werk kunnen voldoen."
Keuzes hebben
Als het om flexwerken gaat, is er natuurlijk, net als bij geestelijke gezondheid, niet één standaardaanpak. Voor sommige mensen, vooral degenen die het lastig vinden om structuur te creëren in hun werk, is flexwerken een onaantrekkelijk idee.
"Het is erg belangrijk om werknemers te laten kiezen of ze wel of niet willen flexwerken en om ze vrij te laten om hun eigen werkpatroon te vormen", zegt professor Kinman. "Niet alle medewerkers willen flexwerken. Sommigen werken liever elke dag op een vast tijdstip op de locatie van hun werkgever. Controle over en keuze in werkpatronen is essentieel om de voordelen van flexibiliteit te benutten."
Onderzoek ondersteunt dit standpunt: het lijkt erop dat werknemers die hun eigen beslissingen kunnen nemen, in plaats van dat er een enkele ‘flexibele’ optie aan hen wordt voorgelegd, de sleutel is voor een goede geestelijke gezondheid.
Emily Reynolds is een bekroonde freelance journalist en de auteur van A Beginner’s Guide to Losing Your Mind
Bronnen:
(1) https://www.mentalhealth.org.uk/statistics/mental-health-statistics-mental-health-work
(2) http://cochranelibrary-wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD008009/full
(3) https://kar.kent.ac.uk/28280/
(4) https://www.gov.uk/government/news/employers-urged-to-offer-flexible-working-to-support-mental-health-needs–2
(5) http://www.hse.gov.uk/statistics/causdis/stress/
(6) http://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0020872815580045
(7) http://oem.bmj.com/content/early/2015/06/22/oemed-2014-102791.short
(8) https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/ntwe.12097
(9) http://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/1039856215608284
(10) http://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0003122415622391
(11) https://www.independent.co.uk/news/business/news/long-commutes-work-employee-depression-obesity-productivity-workers-research-travel-a7749206.html
(12) https://www.mind.org.uk/information-support/tips-for-everyday-living/workplace-mental-health/types-of-work/#flexible
